گیربکس چیست؟

خب به بحث انواع گیربکس اتوماتیک و دستی رسیدیم. در ماشین های قدیمی بیشتر از گیربکس‌های دستی بهره برده می شد و تغییر دنده تماماً بر عهده راننده ماشین بود.

آشنایی با انواع گیربکس‌ها

خب به بحث انواع گیربکس اتوماتیک و دستی رسیدیم. در ماشین های قدیمی بیشتر از گیربکس های دستی بهره برده می شد و تغییر دنده تماماً بر عهده راننده ماشین بود. در این سیستم گیربکس برای تغییر دنده راننده باید به میزان دور موتور دقت کرده، هرگاه دور موتور افزایش یافت با استفاده از پدال کلاج و دسته دنده، دنده ماشین را تغییر دهد. این شیوه کلاسیک تغییر دنده در ماشین های قدیمی و بیشتر ماشین های تولید داخل است.

مکانیزم دوم مخصوص گیربکس اتومات است. دسته دوم از انواع گیربکس ها که با توجه به علم روز پیشرفت کرده و رفته رفته جایگزین گیربکس های دنده ای می شوند، همین گیربکس های دنده اتومات هستند. ساختمان اصلی گیربکس اتومات مشابه گیربکس های دستی است. ولی یک تفاوت بزرگ با سیستم های دستی دارند که آن هم حذف کلاج و نقش انسانی از سیستم دنده دهی در هنگام رانندگی است. در حقیقت اینجا دیگر وظیفه تغییر دنده بر عهده راننده خودرو نیست. این کار با استفاده از یک هوش مصنوعی و سنسور داخلی انجام می گیرد. این مغز کامپیوتری دستگاه است که تصمیم می گیرد چه زمانی برای تعویض دنده ماشین مناسب است و در موقع تشخیص این موضوع خود این مغز کامپیوتری دستور تغییر دنده را به سنسور گیربکس صادر کرده و به این شکل دنده ماشین تغییر می کند.

ماشینهای ساده وسایلی هستندکه بدون تغییر در مقدار کار، انجام آن را آسان می کنند و یا به تعریف دیگر اینگونه وسایل انسان را قادر می‌سازد که به کمک نیروی کم اجسام سنگین تری راجابجا کند مانند: اهرمها، قرقره ها، جرثقیل ها، چرخدنده ها و…. است. طبق گزارش نمایندگی حیدری گیربکس یکی از اصلی‌ترین اجزای وسایل نقلیه می‌باشد. ارزش آن به قدری است که شاید بتوانیم با موتور در یک جایگاه قرارش دهیم. دو دلیل برای اهمیت بالای گیر بکس وجود دارد؛ اول آنکه هر موتوری دور محدودی داراست و بیشتر از آن نمی تواند کار بکند و نکته دوم گشتاور معینی است که هر موتور با حداکثر دور خود می تواند تولید بکند.

گیربکس ها که درزبان فارسی معادل آن “جعبه دنده “می باشد ماشینهایی هستندکه بعد از موتور یا سر راه وسایل صنعتی قرار می گیرند و می توان با کم و زیاد کردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ،گشتاور مورد نیاز دستگاه را بدست آورد.

گیربکس ها به دو دسته تولید می گردند؛ دسته اول گیر بکس های کاهنده ودسته دوم گیر بکس های افزاینده. گیربکس یا در عمل سیستم انتقال قدرت به موتور، مکانیزم خاصی دارد که به وسیله آن میزان معینی از دور موتور با استفاده از چرخ دنده های مختلف و سرعت های متفاوت، به تمامی چرخ های وسیله نقلیه منتقل می شود. نتیجه این عمل قابلیت کنترل نیرو و سرعت وسیله خواهد بود. وجود گیربکس به راننده اجازه می دهد که بدون بالا بردن بیش از حد دور موتور، آن را در حالت دلخواه و مورد نیاز کنترل نماید.

مزایا و معایب گیربکس‌های دستی و اتوماتیک

فراتر از راحتی راننده در خودروی مجهز به جعبه‌دنده‌ی خودکار، تفاوت‌های مهمی در عملکرد خودرو با گیربکس دستی یا اتوماتیک وجود دارد. به عنوان مثال، اگر خودروهایی با شرایط فنی یکسان و جعبه‌ دنده‌های متفاوت داشته باشیم؛ با گیربکس‌های دستی می‌توان به شتاب‌گیری بهتر و مصرف سوخت کمتر رسید. این موضوع، به وضوح در بروشورهای رسمی خودروسازان برای مدل‌های مختلف، اعلام شده است. علاوه بر این، قیمت نهایی و هزینه‌ی تعمیر گیربکس‌های دستی هم، کم‌تر از نمونه‌های اتوماتیک خواهد بود.

افزایش ایمنی و تمرکز راننده بر جاده، دیگر نکته‌ی مهم در گیربکس‌های اتوماتیک است. با آزاد بودن دست‌ها و قرار گفتن آنها روی فرمان، حواس ‌پرتی راننده برای تعویض دنده، رفع می‌شود. همچنین، نیازی به درگیر شدن پای چپ برای فشردن پدال کلاچ، نیست. این مزیت، هنگام رانندگی در ترافیک یا عبور از شیب‌های تند خارج شهر، اهمیت پیدا می‌کند.

با توجه به سبک رانندگی و علایق شخصی مالک خودرو، مدل‌های مجهز به جعبه‌دنده‌ی دستی یا اتوماتیک خریداری می‌شوند. هرچند که محصولات سوپراسپرت و گران‌قیمت، مجهز به گیربکس‌های اتوماتیک با سرعت بسیار بالا در تعویض دنده هستند، معمولا جعبه ‌دنده‌های خودکار در مدل‌های اقتصادی با کلاس قیمتی پایین‌تر، کند عمل می‌کنند. به همین دلیل، بسیاری افراد، خصوصا طرفداران مدل‌های اسپرت، نمونه‌های دنده دستی را ترجیح می‌دهند تا سرعت واکنش و تسلط بیشتری بر عملکرد فنی خودرو داشته باشند.

چگونه ماشین خود را دنده اتومات کنید؟

اگر صاحب یک ماشین با دنده دستی هستید و به این فکر افتاده اید که آیا می توانید

گیربکس آن را ارتقاء دهید یا خیر؟ لازم است بگوییم بله، می شود این کار را انجام داد. می

شود روی بسیاری از ماشین های تولید داخل گیربکس های اتومات سوار کرد و از رانندگی با

آن ها لذت برد. برای مثال در اغلب خودروهای پرشیا، سیتروئن و پژو می توان از گیربکس

های دنده اتومات استفاده کرد. برای نصب گیربکس اتوماتیک در ابتدا لازم است بهترین

گیربکس اتوماتی که متناسب با خودروی شماست را بیابید. برای این کار می توانید از تجربه

دیگران و نظرات متخصصین و تعمیرکاران استفاده کنید. پس از آن می توانید اقدام به خرید

گیربکس اتوماتیک کرده و با مراجعه به یک تعمیرکار با تجربه گیربکس خودروی خود را ارتقاء

دهید. هزینه تغییر گیربکس از دستی به اتومات بسته به انتخاب شما متفاوت است؛ ولی

معمولاً با موارد جانبی چیزی بین سه تا پنج میلیون تومان برای خریداران هزینه در بر خواهد

داشت.

منبع: اتو حیدری